کد مطلب:3244 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:35

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

آيا پول هايي كه با نيت دو برابر شدن وام بر اساس ضوابط صندوق گذاشتهاند، ربا محسوب ميشود (به فتواي مقام معظم رهبري)؟

پول گذاشتن در بانكها به عنوان قرض الحسنه اشكالي ندارد، گر چه در ذهن گذارنده پول اين باشد كه بعداً دو برابر وام خواهد گرفت، مثلاًاگر 50 هزار تومان به بانك قرض الحسنه بدهيد، گر چه ميدانيد شش ماه ديگر صد هزار تومان به شما وام خواهند داد، دانستن تان باعث نميشود قرض شما به بانك يا قرض بانك به شما ربوي شود، بنابر اين اگر بر اساس ضوابط صندوق عمل كنيد، اشكال ندارد، البته اگر وام گرفتن از صندوق مشروط به اين باشد كه متقاضي وام قبلاً مبلغي در بانك گذاشته باشد، شرط باطلي است و حكم ربا را دارد، اگر چه پول وام اشكال ندارد.

مقام معظم رهبري فرمودهاند، اشتراط عضويت و شرطهاي ديگري كه باعث محدوديت پرداخت وام به اشخاص ميشوند اشكال ندارد و شرط باز كردن حساب پس انداز در صندوق هم اگر به اين امر برگردد كه اعطاي وام اختصاص به آن اشخاص پيدا كند، بدون اشكال است، ولي اگر به اينبرگردد كه وام گرفتن از صندوق در آينده مشروط به اين كه متقاضي وام قبلاً مبلغي پول در بانك گذاشته باشد، اين شرط منفعت حكمي در قرض است كه باطل ميباشد.(1)

در جاي ديگر فرمودهاند: اگر دادن پول به صندوق به اين عنوان باشد كه آن پول براي مدتي نزد صندوق به صورت قرض بماند، به اين شرط كه صندوق هم بعد از آن مدت، وامي در اختيار او قرار دهد و يا وام دادن صندوق مشروط است به اين شرط باشد كه او قبلاً مبلغي را در صندوق گذاشته باشد، اين شرط در حكم ربا بوده و شرعاً حرام و باطل است، ولي اصل قرض نسبت به هر دو طرف صحيح ميباشد.(2)

در هر حال اصل وام گرفتن اشكال ندارد، اما شرط گذاشتن شرط باطلي است و الزامي در پرداخت وجه اوليه نيست.

پاورقي:

1 - ترجمه اجوبه الاستفتاءات، س 1788.

2 - همان، س 1787.